Artykuły

Częste pytania, które padają w temacie zastosowania preparatów konopnych wiąże się w wielu przypadkach z poszukiwaniem odpowiedzi „Czy olejki CBD pomagają na ból…” kręgosłupa, stawów, ból głowy, bólów migrenowych, ale nierzadko też bólu związanego z poważniejszymi schorzeniami, w tym chorobami nowotworowymi.

Medycyna naturalna nieustannie bada holistyczne podejście doświadczania bólu, jak również zagadnienia związane z łagodzeniem przewlekłego bólu łącznie z tym, zakorzenionym w naszym mózgu. My wiemy, że roślinne kannabinoidy zawarte w olejkach CBD są niezmiernie pożytecznym arsenałem, które może nam w tym zagadnieniu pomóc.

Większość form nieustannego bólu nie skupia się wyłącznie na określonej części ciała, lecz stale siedzi w naszej głowie i wnika w układ nerwowy. Taki ból powoduje, że jesteśmy permanentnie obciążeni stresem, pochłania nasze zasoby oraz psychiczną i fizyczną energię. Powoduje też, że układ nerwowy napotyka duże przeszkody by móc swobodnie odpocząć. Niemniej skuteczne  łagodzenie przewlekłego bólu (nawet gdy nie da się wyleczyć choroby i całkowicie wpłynąć na wywołujące go źródło), jest jednym z najważniejszych i największych działań, które można zainicjować aby zdecydowanie poprawić jakość życia cierpiącej osoby. W odczuwaniu chronicznego bólu zaangażowane są również części naszego mózgu odpowiedzialne za niepokój, strach, nastrój a także uczenie się i emocje. Jest to bardzo złożony proces i nie sprowadza się do bólu umiejscowionego w jednym punkcie.

Lekarze rozróżniają dwa rodzaje bólu – ostry i przewlekły. Ostry ból, pojawia się nagle i zazwyczaj ustaje z biegiem czasu, złagodzony przez powszechnie stosowane leki przeciwbólowe. Ból przewlekły także może objawić bólem ostrym, ale potrafi trwać on jednak miesiącami, a nawet latami i często nie jesteśmy w stanie złagodzić go tradycyjnymi lekami przeciwbólowymi. Ludzie, którzy cierpią z powodu przewlekłego bólu często tkwią w swoim osobistym piekle. Długotrwały ból czasami wywołuje depresję, która kolei może prowadzić do tego, że ból będzie odczuwalny jeszcze dotkliwiej i stanie się trudniejszy w leczeniu.

Zbyt wiele na głowie

Ból głowy może występować sporadycznie i mieć niewielki nasilenie, czasem jednak bywa objawem ukrytego schorzenia. Ból głowy jest powodem do niepokoju gdy trwa kilka dni albo jest niezwykle silny. Wielu ludzi obawia się, że ból głowy może wskazywać na obecność guza mózgu, ale zdarza się to niezwykle rzadko. Groźne rodzaje bólów głowy zazwyczaj współistnieją z innymi objawami. Najczęściej przyczyną bólu głowy jest ból napięciowy, spowodowany stresem i zwiększonym napięciem w obrębie szyi i głowy. Ból głowy może być powodowany depresją lub pobudzeniem, wówczas czoło i tył głowy mogą być bolesne przy dotyku, ból ten często opisywany jest jako uciskający głowę. Pulsujący ból nad oczami, który nasila się przy pochylaniu do przodu i kaszlu może być objawem chorych zatok, towarzyszy temu również gorączka i zielony lub żółty katar. Silny, pulsujący ból umiejscowiony zwykle po jednej stronie głowy, z towarzyszącej nadwrażliwości na światło i występującymi nudnościami, a nawet wymiotami jest często objawem migreny. Choroba ta w wielu przypadkach występuje rodzinnie, a jej napady mogą być wywołane przez różne czynniki takie jak choćby stres oraz nieodpowiednia dieta (np. zbyt spożywanie zbyt dużej ilości czekolady czy kofeiny). Neuralgia nerwu trójdzielnego wywołana jest zaburzeniami funkcjonowania głównego nerwu czuciowego, który unerwia twarz. Często występuje w przebiegu infekcji i chorób takich jak stwardnienie rozsiane, gdzie dochodzi do uszkodzenia osłonek mielinowych, otaczających włókna nerwowe. Ból zazwyczaj pojawia się nagle i jest niezwykle silny, a wywołać go może wiele czynników takich jak – zimno, dotyk, jedzenie lub picie. Napady bólu pojawiają się kilka razy w ciągu dnia, a pomiędzy nimi może utrzymywać się wrażenie otępienia i pobolewania. Zagrażające bóle głowy mogą być niejednokrotnie oznaką wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego, krwawienia podpajęczynówkowego, zapalenia opon mózgowych czy zapalenia tętnicy skroniowej. Wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego  może być przyczyną zwiększenia ilości produkowanego płynu mózgowo-rdzeniowego, upośledzeniem jego wchłaniania (wodogłowie) lub zmianą rozrostową (np. guz). Takiemu bólowi często towarzyszą inne objawy w postaci trudności, w mówieniu, pisaniu czy poruszaniu kończynami, pojawić się mogą wymioty, a sam ból odczuwany jest w całej głowie.

Sygnałem Krwawienia podpajęczynówkowego jest nagły i bardzo silny ból głowy, pojawia się sztywność karku, a pacjent może nawet stracić świadomość. Jest to choroba, która wymaga natychmiastowej hospitalizacji. Silny ból głowy może być również objawem zapalenia opon mózgowych, w tym przypadku pełen obraz choroby rozwija się w ciągu kilku godzin, a nawet kilku dni. U osoby z podejrzeniem zapalenia opon mózgowych często towarzyszą inne objawy np. gorączka, sztywność karku, różnego rodzaju zaburzenia świadomości. Choroba wywołana jest przez bakterie lub wirusy i w przypadku jej podejrzenia wskazana jest natychmiastowa pomoc lekarska. Przy zapaleniu tętnicy skroniowej ma miejsce zapalenie niektórych naczyń krwionośnych w obrębie szyi i głowy. W najgorszych przypadkach, gdy w procesie chorobowym dochodzi do zajęcia tętnicy oka, może dojść nawet do ślepoty. Typowy ból dotyczy mięśni żwaczy i pojawia się podczas przeżuwania^[1].

W diagnostyce bólów głowy bardzo ważne jest, aby przed zaleceniem jakiejkolwiek terapii alternatywnej wykluczyć poważną chorobę. Konsultacje neurologiczne i badania obrazowe przy utrzymującym się przewlekłym bólu głowy są koniecznością przed podjęciem decyzji o dalszym postępowaniu leczniczym.

Ile jesteśmy w stanie udźwignąć

Większość problemów kręgosłupa wynika z uszkodzeń tkanek miękkich, takich jak urazy mięśni i naciągnięcia wiązadeł, wynikające ze złej postawy, słabych mięśni, nieprawidłowego podnoszenia ciężarów, choroby zwyrodnieniowej lub osteoporozy. Niewielki procent schorzeń kręgosłupa to wady wrodzone, takie jak rozszczep kręgosłupa czy skolioza. W dzisiejszych czasach schorzenia kręgosłupa stanowią poważną chorobę cywilizacyjną. Warunki współczesnego życia człowieka, zmniejszenie aktywności, otyłość powodują osłabienie mięśni i są sprawczymi czynnikami, których nie sposób pominąć jeżeli mówimy o przyczynach bólu kręgosłupa.

Nasze plecy są świetnie zaprojektowaną strukturą, ale bardzo wrażliwą na urazy, o które nietrudno we współczesnym świecie. Siedzący tryb życia powoduje obciążenie kręgosłupa lędźwiowego. Natomiast u ludzi, którzy wykonują zbyt obciążające ćwiczenia fizyczne lub dużo ćwiczą, a nie mają odpowiedniej kondycji fizycznej, następuję stopniowe zniszczenie tkanki miękkiej – mięśni na plecach. Dzieje się tak dlatego, że mięśnie nie radzą sobie z dodatkowymi wymaganiami przed jakimi je stawiamy. Mięśnie mogą ulec zerwaniu lub też stać się nadmiernie napięte zbliżając do siebie sąsiadujące powierzchnie stawowe, a same ulegają stanom zapalnym i stają się bolesne.

Kręgosłup jest osią szkieletu. Jego górny koniec dźwiga czaszkę, a dolny łączy się z miednicą. Kręgosłup ma za zadanie chronić rdzeń kręgowy i jest miejscem przyczepu dla żeber i mięśni, które poruszają głową, tułowiem i kończynami. Zbudowany jest z 33 kości- kręgów i dźwiga przeważający ciężar naszego ciała. Z profilu przyjmuje postać litery S. Kręgi dzielimy na pięć grup: szyjne, piersiowe, lędźwiowe, krzyżowe, oraz kość guziczną, a każda z nich ma inne właściwości.

Dość małe i delikatne są kręgi szyjne, jest ich 7. Po obu stronach mają dodatkowe kanały przez które przechodzą naczynia krwionośne prowadzące do mózgu. Kręgów piersiowych mamy 12,  są nieco większe od kręgów szyjnych, posiadają dodatkowe stawy nazywane stawami żebrowo-kręgowymi – do których po obu stronach dołączone są żebra. Kręgów lędźwiowych jest 5, są grube i mocne bo podtrzymują największy ciężar. Kręgi krzyżowe leżące na wysokości miednicy są ze sobą złożone tworząc krzyż i również jest ich 5. Ten kostny układ tworzy, z kością miedniczną staw zwany krzyżowo – biodrowym. Natomiast u nasady kręgosłupa znajdują się 4 ostatnie kręgi, które także są ze sobą połączone tworząc szczątkową kość guziczną.

Miednica jako fundament kręgosłupa jest dostosowana do ruchliwego trybu życia. Gdy człowiek w wyniku ewolucji wyprostował się, przekaz sił zaczął zachodzić prostopadle, poprzez stawy krzyżowo-biodrowe i głowy kości udowych. Miednica zaczęła być niestabilna. Wskutek działania siły zewnętrznej lub długotrwałego nieprawidłowego obciążenia, kości biodrowe mogą się przemieścić ze swojego pierwotnego położenia i ulec zablokowaniu w nieprawidłowej pozycji. Ponieważ na tę część stale oddziałuje ciężar tułowia, z czasem kości biodrowe ustawiają się asymetrycznie względem siebie, co działa niekorzystnie na statykę kręgosłupa^[2].

Wszystkie kręgi z wyjątkiem obrotnika i dźwigacza, które są położone najniżej i tworzą oś obrotu głowy, są podobne do siebie. Jednak nim niżej położone, tym stają się masywniejsze, po to by móc udźwignąć coraz większy ciężar. Każdy kręg składa się z pięciu głównych części:

• trzonu, będącego częścią centralną – głównej części ukształtowanej cylindrycznie
• łuku kręgu – wszystkie łuki tworzą przestrzeń, w której rdzeń kręgowy schodzi ku dołowi
• dwu wyrostków poprzecznych, odstających od kręgosłupa kostnych części – miejsc przyczepu więzadeł i ścięgien mięśni
• jednego wyrostka kolczystego, który można wyczuć na tylnej części kręgosłupa.

Między kręgami znajdują się dyski (krążki). Mają miękkie galaretowate (95% to woda) centrum oraz pierścień zewnętrzny, złożony z twardej ale elastycznej chrząstki. Wpasowują się one niczym balon w wypełniony wodą, w wolną przestrzeń, umożliwiając ruchy kręgosłupa oraz działając jak amortyzator. Kręgi połączone są także powierzchniami stawowymi. Stawy utworzone są pomiędzy kostnymi wyrostkami kręgów. Między kręgami znajdują się także otwory międzykręgowe, przez które nerwy rdzeniowe opuszczają kanał kręgosłupa.

Problemy z kręgosłupem mogą mieć wiele przyczyn i są zazwyczaj powodem bólu oraz pewnego stopnia unieruchomienia. Często zdiagnozowaną przyczyną bólu pleców jest choroba zwyrodnieniowa kości i stawów. W kręgosłupie określa się ją czasami mianem spondylozy, czyli zmiany zwyrodnieniowe kręgów. Na skutek zużycia i zniszczenia, chrząstka występująca w dysku i na powierzchniach stawowych twardnieje i przekształca się w kość, a na kręgach pojawiają się kościste wyrostki, nazywane osteofitami. Powoduje to ograniczenie ruchu, a często też prowadzi do zapalenia stawów. Choroba zwyrodnieniowa kości i stawów występuje w różnym stopniu u większości osób, często nie dając żadnych objawów, ale jest też swego rodzaju naturalnym zjawiskiem starzenia się. Najbardziej wrażliwy na ten stan jest odcinek lędźwiowy i odcinek szyjny kręgosłupa, jednak choroba może dotknąć każdej jego części. Wcześniejsze urazy, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, przeciążenie go lub wady postawy mogą także sprzyjać zmianom zwyrodnieniowym.

Najczęściej powód bólu rozpoznaje się przez określanie jego rodzaju i czasu trwania.

• Przeszywający ból w konkretnej lokalizacji podczas wykonywania ruchów, najczęściej ma swoje podłoże związane z uszkodzeniem powierzchni stawu
• Chroniczny ból kręgosłupa – może pojawiać się i ustępować lub trwać bez przerwy. Może mieć postać tępego bólu mięśniowego, bólu przeszywającego, szarpiącego bólu przy wykonywaniu określonych ruchów. Przyczynić się do tego mogą: zła postawa, słabe wiotkie mięśnie, uszkodzenie tkanki miękkiej czy zbyt intensywne ćwiczenia, a także choroba zwyrodnieniowa kości, stawów i osteoporoza.
• Ogólne uszkodzenie tkanki miękkiej – czyli włókien mięśniowych, ścięgien i wiązadeł powoduje ostry ból w konkretnej lokalizacji i objawia się utrzymującą kilka dni sztywnością.
• Utrata ruchomości i silny ból, często opisywane jako “łamanie” w kręgosłupie mogą się pojawić gdy kręgosłup jest unieruchomiony w jednej pozycji. Powodem jest przemieszczenie powierzchni stawowych kręgów, zwykle w rezultacie nagłego ruchu.
• Nadmierne napięcie mięśni może skutkować powstawaniem w mięśniach grzbietu bolesnych miejsc zapalnych. Są to miejsca bolesne dotykowo mogące ograniczać nam ruchy. Ból ten pojawia się często po urazach gdy włókna mięśniowe kurczą się, by zapobiec dalszym uszkodzeniom.
• Ogólna sztywność kręgosłupa – często odczuwana zaraz po przebudzeniu, często jest sygnałem choroby zwyrodnieniowej kości i stawów lub zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa, ale może też być efektem zbyt intensywnych ćwiczeń
• Ból i mrowienie – drętwienie, słabość mięśni może być spowodowane zwężeniem kanału kręgowego i wtórnym uszkodzeniem nerwu w wyniku ucisku na nerw lub rdzeń kręgowy. Ból może również rozchodzić się na tylną powierzchnię nóg i stopy.
• Ostry, przeszywający i palący ból, który nie ustępuje ani na moment, powodujący utratę ruchomości i wycieńczenie – jego przyczyną może być zapalenie nerwu rdzeniowego lub ucisk w miejscu jego wyjścia z rdzenia kręgowego.

Każdy z naszych organów zależny jest od zaopatrzenia nerwowego, może on całkowicie lub częściowo przestać funkcjonować. Może to stać się np. z powodu zapalenia korzonków nerwowych lub z powodu przynależnego organu. Zaliczamy tutaj:

1. Ischias lub rwę kulszową
2. Chorobę Scheuermanna
3. Chorobę Bechterewa
4. Wypadnięcie dysku
5. Bóle pleców spowodowane kurczem mięśni
6. Bóle kości ogonowej przy siedzeniu

Zniekształcenie dysku – jądro galaretowate tak jak i każdy organ ulega rozbudowie i rozkładowi. Produkty rozkładu są odtransportowane częściowo przez krew i częściowo przez kanały limfatyczne. Substancje budulcowe są doprowadzane do organu również przez krew. Dlatego dobre ukrwienie jest tak bardzo ważne. Gdy pojawiają się skurcze, cyrkulacja krwi zostaje zakłócona, a organizmowi brakuje pilnie potrzebnych substancji budulcowych. Ponadto u osób z uszkodzonym dyskiem wyjątkowo czułe stają się żołądek-dwunastnica i wątroba. Przyswajanie pokarmu nie jest wówczas kompletne, szwankuje cyrkulacja żołądkowa, a we krwi jest za mało substancji budulcowych. Przez co dyski stają się coraz słabsze, a ich elastyczność jest naruszona. W rzeczywistości to nie dysk ulega przesunięciu, ale galaretowaty środek, który popychany siłą ciśnienia przedostaje się przez defekt w pierścieniu zewnętrznym dysku i wciskany do tyłu powoduje ucisk na nerwy rdzeniowe.

Rwa kulszowa (Ischias) – nerw kulszowy opuszcza kanał kręgosłupa przez kręgi lędźwiowe i dzieli się pod kolanem na nerw podkolanowy prawy i lewy. Jest on najdłuższym i najgrubszym nerwem organizmu człowieka. Jego przekrój równy jest przekrojowi małego palca danego pacjenta i zaopatruje on pokrywę nogi bez stopy. Rwa kulszowa spowodowana jest przez nieodpowiedni ruch lub zbyt duże obciążenie kręgosłupa. Zapalenie korzonków nerwowych i przez ich ucisk. Reakcje chemiczne, nadmiar toksyn – wadliwa praca nerek i niepełnowartościowe wyżywienie.

Postrzał (lumbago) – powstaje, gdy uciskany jest nerw kręgów lędźwiowych, przez podnoszenie i dźwiganie ciężkich ciężarów. Do najczęstszych przyczyn wypadania dysku należą: słabe mięśnie, osłabione więzadła. Występuje przesunięcie jądra galaretowatego uciskającego na nerw rdzeniowy kręgosłupa, to wywołuje silne bóle kręgosłupa.

Kyfoza – nadmierne wygięcie kręgosłupa ku tyłowi, które prowadzi do powstania garbu lub zaokrąglenia pleców. Jest to dość rzadka wada postawy, a jej rozwój powodują między innymi choroby zapalenia kości i chrząstek. W przebiegu tej choroby, obciążenie kości, miękkich z powodu choroby, może doprowadzić do deformacji, zwłaszcza u dzieci.

Choroba Scheuermanna – to pogłębiona kyfoza wieku dorastania, martwica nasad trzonów kręgowych występuje w okresie wzrostu. Zmiany to klinowate zniekształcenie trzonów kręgów w odcinku piersiowym kręgosłupa, prowadzące do wady postawy – pochylenia tułowia z tzw. okrągłymi plecami.

Lordoza – wygięcie szyjnego i lędźwiowego odcinka kręgosłupa do przodu. Nadmierna lordoza może doprowadzić do bólów w dolnej części kręgosłupa lub wysunięcia się dysku. można ją zmniejszyć pracując nad prawidłową postawą ciała i wzmacniając mięśnie brzucha.

Choroba Bechterewa – zesztywniejące zapalenie stawów kręgosłupa jest to choroba przewlekła o charakterze zapalnym i nieznanej przyczynie. Kostniejąco – zapalny proces stawów krzyżowo-biodrowych, stawów kręgosłupa oraz stawów żebrowo-kręgowych. Choroba ta ogranicza ruchomość kręgosłupa i klatki piersiowej, a miękkie tkanki okołokręgosłupowe ulegają zwapnieniu.

Uszkodzenie stawu międzykręgowego – stawy, które leżą po obu stronach kręgu łączą je z kręgami sąsiednimi, ograniczają możliwe ruchy pomiędzy poszczególnymi kręgami i zapewniają stabilność kręgosłupa. Są one bardzo podatne na uszkodzenia. Zapalenie stawu może przenieść się na sąsiednie tkanki, powodując ból w jego okolicy oraz ból promieniujący w pośladkach i nogach. Stawy międzykręgowe mogą zostać uszkodzone przez nagły ruch, zmiany degeneracyjne i ścieńczenie dysków międzykręgowych, które prowadzą do zwiększonego tarcia powierzchni kręgów.

Zwężenie kanału kręgowego – kanał kręgowy, który tworzą otwory kręgowe jest zwykle wystarczająco szeroki, aby nie uciskać rdzenia kręgowego. Jest on bardzo wrażliwy na ucisk i nawet minimalne zmniejszenie średnicy kanału – zwane stenozą – może powodować ból, drętwienie, mrowienie, osłabienie mięśni a nawet problemy z pęcherzem moczowym i jelitami.

Artretyzm – ból stawów, objawia się najczęściej ostrymi napadami bólowymi w małych stawach położonych blisko pod powierzchnią skóry, w tym w kolanach, kostkach, nadgarstkach i rękach i jest chorobą autoimmunologiczną.

Nowotwory – istnieje kilka nowotworów kręgosłupa, może on mieć postać pierwotną, ale częściej przybierają postać wtórną, oznacza to, że choroba rozwinęła się innej tkance i przeniosła do kręgosłupa, dając przerzuty. Niektóre nowotwory atakują kości, inne oponę rdzenia kręgowego lub nerwy i otaczające tkanki miękkie. Oznaki będą zależały od typu choroby i jej lokalizacji, a w większości przypadków ból nasila się w nocy.

Złoty środek na przewlekłe bóle istnieje?

Chroniczny ból, jest jednym z największych problemów zdrowotnych współczesnego społeczeństwa z jakimi się zmaga – na szczęście społeczeństwo staje się coraz bardziej świadome. Nie chcąc zostać ograniczone przez ból ani uciekać do przyjmowania coraz większych dawek przeciwbólowych, które mogą wywołać masę skutków ubocznych, w tym przerażających skutków ubocznych charakterystycznych dla opioidów szukają naturalnej alternatywy. Do takich naturalnych środków należy między innymi CBD i nie wiążą się z nim ujemne skutki uboczne. Leki przeciwzapalne pomagają w łagodzeniu silnego bólu i stanów zapalnych, ale gdy mamy do czynienia z chronicznym bólem, stają się mało efektywne. Na dodatek mogą powodować skutki uboczne w układzie pokarmowym. Leki opioidowe (np. morfina), mogą lekko przyćmić ból ale ich działanie polega głównie na tym, by przekonać nasz mózg aby nie przywiązywał do bólu zbytniej uwagi. Ponadto opioidy mogą wywołać uzależnienie czy prowadzić do problemów takich jak apatia, obniżony nastrój, czy też problemy z układem pokarmowym, a także ostre zaparcia. Niestety badania pokazują również, że leki opioidowe niezbyt dobrze radzą sobie z przewlekłym bólem i poza wspomnianymi skutkami ubocznymi mogą powodować nawet śmierć. Wynika to między innymi z faktu, że do tej pory opioidy były praktycznie jedyną możliwością by ulżyć pacjentom w ciężkim bólu. Zawsze pozostaje podejście chirurgiczne, szczególnie w przypadku bólu pleców czy zwyrodnień stawów. Jednak często wiele operacji nie daje 100% gwarancji powrotu do zdrowia i zmniejszenia bólu, w dłuższej perspektywie mogą wręcz być skutkiem jeszcze silniejszego bólu umiejscowionego w innych obszarach naszego ciała. Oczywiście nie można negować medycznego podejścia, które sprawdza się w sytuacji ostrego bólu i daje się jemu łatwo zapobiec za pomocą chirurgii. Przełom prozdrowotny mający związek z konopiami i olejkami CBD daje możliwość rozwikłania zdecydowanej części problemów, które towarzyszą przewlekłemu bólowi. Przewlekły ból może mieć różne umiejscowienie, siłę i charakter i jest jednym z powodów dla których ludzie sięgają po olejki konopne^[3].

Jak działa na ból układ endokannabinoidowy i olejek CBD zawarty w konopiach?

Olejki konopne są niezwykle pomocnym naturalnym antidotum na przewlekły ból. Ich skuteczność wynika z faktu, że nasz naturalny układ endokannabinoidowy jest mocno zaabsorbowany w regulowanie sieci mózgowych powiązanych z bólem: bólu w nerwach w ciele, łącznie z miejscowym bólem w stawach i tkankach. Gdy obszary mózgu związane z emocjami i nastrojem absorbują się w reakcję bólową, doznanie przewlekłego bólu sprawia nam jeszcze więcej cierpienia. Jest to bardzo ważny element i nie wystarczy nastawić myśli na pozytywny tor, aby temu przeciwdziałać.

Jaki wpływ mają roślinne kannabinoidy?

Roślinne kannabinoidy dostarczone do naszego organizmu wstrzymują sygnały bólowe poprzez wiele różnych szlaków chemicznych i neuroprzekaźników w obydwu rodzajach receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2. Pełne spektrum kannabinoidów współuczestniczy w łagodzeniu bólu. Układ endokannabinoidowy zaangażowany jest w szereg funkcji homeostatycznych i fizjologicznych, w tym regulowanie bólu i stanu zapalnego. Specyficzna rola obecnie zidentyfikowanych kannabinoidów, które działają jako związki z receptorami endogennych kannabinoidów w ośrodkowym układzie nerwowym (głównie, ale nie tylko receptory CB1) i na obwodzie (głównie, ale nie tylko receptory CB2), wywierają wpływ na receptory bólowe. Stwierdzono również, że fitokannabinoidy oraz pokrewne związki chemiczne, takie jak terpeny wywierają istotne działanie przeciwbólowe w różnych schorzeniach związanych z przewlekłym bólem. Dlatego też kannabidiol dostarczany drogą doustną jest obiecującym kandydatem do leczenie bólu przewlekłego. Ze względu na jego wysokie bezpieczeństwo i niski profil działań niepożądanych (mogący mieć miejsce w przypadku interakcji ze stosowanymi lekami farmakologicznymi). Szeroko zakrojone badania i długotrwała obserwacja kannabinoidów zarówno u zwierząt, jak i u ludzi, pozwoliły rozwiać istotne wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa. Kannabinoidy mają bardzo wysoki indeks terapeutyczny. W rzeczywistości jest on praktycznie nieograniczony, ponieważ nie odnotowano przypadków śmiertelnych bezpośrednio związanych z toksycznością któregokolwiek z kannabinoidów, nawet przy bardzo wysokich dawkach. Należy jednak zachować odpowiednią ostrożność, gdy CBD jest stosowany w połączeniu z lekami farmakologicznymi, stosowanymi w leczeniu bólu przewlekłego, w tym stosowanych leków przeciwbólowych (w tym nie tylko opioidów).

Terapeutyczna rola kannabinoidów w leczeniu nowotworów, zarówno w odniesieniu do wpływu na komórki nowotworowe, jak i na ból nowotworowy, jest przedmiotem dużego zainteresowania. Stwierdzono korelację pomiędzy poziomem receptorów kannabinoidowych i aktywnością endokannabinoidów, a stopniem zaawansowania nowotworu, intensywnością bólu i przedłużeniem życia. Konopie na każdego człowieka działają inaczej, a na rynku dostępnych jest coraz więcej “komercyjnych” odmian niekoniecznie bogatych w kannabinoidy. Dlatego zalecamy ostrożność i konsultacje przed ich zastosowaniem.

Konopie mają długą i bogatą historię społeczną i medyczną, sięgającą tysięcy lat wstecz. Przepisy ograniczające uprawę i dystrybucję konopi, zwłaszcza jeśli chodzi o marihuanę, od wieków zaprzątały uwagę rządów od Chin, przez Indie, Europę i Wielką Brytanię, po Atlantyk i obie Ameryki, ze względu na nieodłączne psychodeliczne odurzenie. Emocjonalne i poznawcze efekty konopi były głównie poszukiwane w celach rekreacyjnych lub rytualnych i powszechnie uzyskiwane z palenia suszu roślinnego lub jego skoncentrowanej oleistej pochodnej, haszyszu. Mimo że konopie mają minimalne potencjalne działanie psychoaktywne, w wielu jurysdykcjach podlegają takim samym restrykcjom jak marihuana

Wciąż gromadzą się dowody sugerujące, że kannabinoidy mogą wpływać na prawidłowe szlaki hamowania i procesy patofizjologiczne wpływające na odczuwanie bólu u ludzi. Kannabinoidy wykazują działanie przeciwbólowe i częściej występuje ono w stanach nasilenia objawów bólu i stanu zapalnego. Badania kliniczne trwające od kilku dni do kilku miesięcy, z udziałem ponad 1000 pacjentów, wykazały skuteczność w różnych kategoriach bólu przewlekłego. Zdecydowana większość badań kontrolowanych dotyczyła pacjentów z przewlekłym bólem neuropatycznym. Fitokannabinoidy są skuteczne w leczeniu różnych przewlekłych stanów bólowych, a najbardziej obiecujące są jako terapeutyczny dodatek w leczeniu obwodowego i ośrodkowego bólu neuropatycznego oraz bólu przewlekłego spowodowanego stanem zapalnym^[4].

Nawet małe porcje preparatów bogatych w kannabinoidy takich jak Aromaty full spektrum Mr Hemperek CBD jak i Aromat CBG + CBD, w wielu przypadkach są wystarczające do złagodzenia bólu, w szczególności gdy jego przyczyną jest stan zapalny. Dlatego, że CBD wykazuje silne właściwości przeciwzapalne tak ważne jest zastosowanie produktów konopnych z pełnym spektrum kannabinoidów. Początkowe porcje mogą różnić się w zależności od indywidualnego przypadku i schorzenia, zasadniczo jednak stosuje się olejek konopny Mr Hemperek zgodnie z poradnikiem podanym przy naszych preparatach na stronie. W przypadkach nowotworowych dobór odpowiedniego stężenia i porcji zawsze dobierany jest indywidualnie po konsultacji z naszym Naturopatą.

W ofercie produktów Mr Hemperek można znaleźć również preparaty konopne, do stosowania miejscowego. Jest to mazidło konopne stosowane na bóle związane np. z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Również mazidło konopne z DMSO stosowane w przypadku bóli po zwichnięciach, złamaniach kości czy też bólu związanego z nowotworem. Mazidła stosowane na bolące miejsca, zwłaszcza na ból w małych i blisko położonych pod skórą stawach, równie dobrze sobie radzą i są dla nas bezpieczne. Ponadto zamiennie z Aromatem konopnym można stosować czopki konopne, posiadają takie samo działanie jak olejki tyle, że są podawane drogą doodbytniczą lub dopochwowo. Globulki Mr Hemperek, z powodzeniem mogą być zastosowane również przy przewlekłym bólu miednicy, gdyż wykazują miejscowe działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne.

Jeżeli cierpimy z powodu przewlekłego bólu bez wątpienia należy udać się do lekarza, aby zdiagnozować jego przyczynę, umożliwi to racjonalne leczenie. Zdarza się również tak, że nie udaje się postawić jasnej diagnozy i ból się nasila. Wówczas pacjenci udają się do specjalnych klinik czy poradni zajmujących się leczeniem bólu. Takich klinik, w naszym kraju jest coraz więcej i stosują one zróżnicowane leczenie. W tym także alternatywne sposoby pozwalające kontrolować ból, nawet jeżeli nie jest możliwe całkowite jego wyeliminowanie. Są to między innymi ćwiczenia, medytacje i biologiczne sprzężenia zwrotne, tzw. biofeedback.

Łącząc farmakologiczne, kliniczne i społeczne kwestie, kierunek na przyszłość leży w rozwoju doustnie podawanych, wysoce biodostępnych, niepsychoaktywnych produktów fitokannabinoidowych. Wykorzystują one również efekt wzajemnego oddziaływania, aby zapewnić milionom ludzi żyjących z wyniszczającym bólem stosunkowo bezpieczną i skuteczną formę ulgi.

^[1] Dr James A. Duke – “Zielona Apteka”

^[2] Zbigniew D. Wasilewski “Fenomen dr Ackermanna w leczeniu”

^[3] Dr Dani Gordon “Biblia CBD”

^[4] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3820295/

Skóra każdego z nas wyposażona jest w naturalną barierę ochronną, mało kto jednak wie, że odpowiadają za to, ukryte w jej głębi receptory kannabinoidowe. Wiele czynników środowiskowych w tym nieodpowiednia dieta, stres i zła pielęgnacja łatwo mogą zaburzyć ten proces. Pojawiające się na skórze zmiany zawsze są oznaką, że w naszym organizmie zaczyna dziać się coś niedobrego. Warto się temu przyjrzeć bliżej i zareagować w odpowiednim momencie.

Skóra jest bardzo ważnym aktywnym organem neuroendokryno-immunologicznym, wydzielającym kilka hormonów i odgrywającym istotną rolę w termoregulacji naszego organizmu. Jest odpowiedzialna za wykrywanie różnego rodzaju bodźców zewnętrznych, jak również za ich transmisję do układu nerwowego i odpornościowego. Stanowi swojego rodzaju parasol ochronny przed infekcjami, utratą wody czy też nadmiernego wchłaniania wilgoci. Skóra każdego z nas posiada właściwości samoregenerujące, jednak w miarę upływu lat proces ten spowalnia się. Kompleksowa ochrona zapewniana przez skórę, opiera się na zachodzących w niej kontrolowanych procesach i znajdującym się pod jej powierzchnią naczyniom krwionośnym.

Nasza skóra posiada cztery warstwy: zewnętrzną (naskórek), niżej położoną warstwę komórek podstawnych, następnie skórę właściwą i najgłębiej położoną podściółkę tłuszczową. W każdej z tych czterech warstw zachodzą procesy komórkowe. W zewnętrznej warstwie znajduje się keratyna (wytrzymałe białko strukturalne), poprzez podział komórek podstawnych, powstają nowe komórki naskórka. W skórze właściwej natomiast znajdziemy żywe komórki, zawierające włókna budulcowe (kolagen, elastynę, nerwy, naczynia krwionośne, gruczoły łojowe, potowe, receptory czuciowe oraz mieszki włosowe). We wszystkich tych komórkach znajdują się receptory endokannabinoidowe.

O roli kannabinoidów w naszym organizmie mówiliśmy wielokrotnie, w skórze układ ten jest również kluczowym elementem równowagi. Chociaż najlepiej poznane funkcje układu endokannabinoidowego (ECS), odnoszą się do procesów immunologicznych i ośrodkowego układu nerwowego, istnieją dowody na ich zależność w dermatologii. Udowodniono że receptory kannabinoidowe znajdujące się w skórze są głęboko zaangażowane w utrzymanie jej homeostazy, budowania warstwy ochronnej oraz regenerację. Układ endokannabinoidowy jest złożoną, homeostatyczną siecią przekazywania informacji o naszym organizmie. Odwołując się do własnych doświadczeń jesteśmy w stanie potwierdzić, że odgrywa on istotną rolę w procesie regeneracji zarówno zdrowej jak i chorej skóry. Zaburzenia w układzie ECS, powiązane są również z zaburzeniami dermatologicznymi, takimi jak: atopowe zapalenie skóry, łuszczyca, twardzina, rogowacenia naskórka, nowotwory skóry, a nawet zaburzenia wzrostu i pigmentacji włosów¹.

Pomimo iż najbardziej popularne choroby dermatologiczne zwykle nie stanowią bezpośredniego zagrożenia życia, to ich objawy mogą uporczywie pogarszać jego jakość i nasze samopoczucie. Badania przeprowadzane na przestrzeni ostatnich dwóch dekad, bez wątpienia pokazały, że kannabinoidy mają głęboki wpływ na szereg aspektów biologicznych skóry. Do dziś wiadomo też, że nie wykorzystano jeszcze całego potencjału układu endokannabinoidowego, ale wiadomo, że CBD może być potężnym narzędziem wsparcia organizmu w aspekcie dermatologicznym.

Wielokrotnie udowodniono, że produkty konopne w miejscowym działaniu wykazują właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe. Jednak sięgając po produkt niewiadomego pochodzenia, nie wiemy jaki rodzaj konopi i jakie proporcje CBD zostały w nim zastosowane. To właśnie CBD oraz pozostałe kannabinoidy (CBG, CBGV, CBC, CBDV, THC), są tymi aktywnymi i najważniejszymi składnikami, posiadającymi właściwości bakteriobójcze i przeciwzapalne. Odwołując się do naszych doświadczeń i opracowanej przez Mr Hemperek formule aromatów full spectrum, efekty działania konopi możecie zobaczyć gołym okiem („Cała prawda o zastosowaniu mazideł konopnych”). W filmie tym bazujemy na własnym doświadczeniu. Dowiesz się również, na co należy zwrócić uwagę sięgając po konopny kosmetyk. Tylko wysoka jakość produktu i wysokie stężenie CBD, będą miały wpływ na regenerację i powrót do zdrowej skóry. Nasze mazidła konopne są produktem polskim i ekologicznym, nie zawierającym alergenów czy jakichkolwiek innych składników mogących wywołać alergię. Mazidło konopne Mr Hemperek ma zastosowanie również w wielu innych problemach dermatologicznych, w tym m.in.: łuszczycy, atopowym zapaleniu skóry, egzemy, RZS, łojotokowemu zapaleniu skóry, odleżyn czy trądziku. Warto podkreślić tutaj, że w przypadku występowania już poważnych schorzeń skórnych, można zadziałać dwutorowo, łącząc punktowe smarowanie mazidłem z porcjowaniem olejków CBD. Niezbędne informacje na temat zawarliśmy w naszym poradniku dotyczącym porcjowania.

Na półkach sklepowych i w Internecie pojawia się coraz więcej „obiecujących” kosmetyków. Moda na wszystko, co jest „Bio”, idealnie wpasowuje się, w zielony listek na opakowaniach. Pamiętajcie jednak, że sam napis CBD, na pięknie zaprojektowanej etykiecie, nie musi oznaczać, że jest to produkt skuteczny. Dlatego, w codziennej pielęgnacji sięgajcie po sprawdzone, a przede wszystkim bezpieczne produkty. Wysokowydajne produkty pielęgnacyjne CBD, znajdziesz właśnie w naszym sklepie.

Wegańskie mydło, z olejem z nasion konopi Mr Hemperek, posiada właściwości bakteriobójcze i regenerujące skórę. Nasycona substancjami czynnymi skóra, pozostawi ją naturalnie nawilżoną witaminami A i E. Natomiast odmładzacz konopny Mr Hemperek, stosowany na skórę twarzy, szyi i dekoltu (na noc lub dzień i noc), z naturalnie występującymi w konopiach kannabinoidami dopełni kosmetycznego rytuału. Kolejnym produktem, z którym warto się zapoznać jest Pszczeli skarb, przyspieszy odnowę i gojenie skóry. Ma doskonałe właściwości nawilżające i likwidujące swędzenie i można go stosować ochronnie przy mrozach, ponieważ nie zawiera wody. Jedynym przeciwskazaniem może być uczulenie na substancje pochodzenia pszczelego. Ostatnim produktem Mr Hemperek wartym uwagi, ze względu na choćby łagodzenie stanów zapalnych jamy ustnej i wspierania odporności są krople propolisowe. Propolis ma również właściwości antyseptyczne, wykazuje również działanie przy trądziku czy ropnych choróbach skóry. Każdy z powyższych produktów pielęgnacyjnych Mr Hemperek, z powodzeniem może być stosowany przez całe rodziny.

¹ Cannabinoid Signaling in the Skin: Therapeutic Potential of the “C(ut)annabinoid” System Department of Physiology, Faculty of Medicine, University of Debrecen, 4032 Debrecen, Hungary,

Bezsenność – to problem już nie tylko zdejmujący sen z powiek, to wołanie o pomoc co drugiego Polaka. Sen, który powinien być podstawą naszego funkcjonowania, niestety coraz częściej staje się naszym problemem. Statystyki biją na alarm! Obecnie połowa Polaków cierpi na zaburzenia snu. Bezsenność często wynika z zaburzenia rytmu dobowego i by go naturalnie przywrócić trzeba być bardzo zdyscyplinowaną osobą. Niestety coraz więcej osób sięga po leki nasenne, w nadziei że szybko uda im się przywrócić równowagę.

„Żyjemy coraz szybciej, mamy coraz więcej obowiązków” – często tak mówimy o sobie. Ostatni czas pracy i nauki online praktycznie odizolował nas od natury i jeszcze bardziej zamieszał w naszych harmonogramach. By wytrwać na nogach, w ciągu dnia sięgamy po kolejną filiżankę kawy, a wieczorem w nadziei na ukojenie po alkohol. Dodatkowo otoczeni zewsząd elektronicznymi bodźcami z telewizorów, telefonów i monitorów jeszcze bardziej pobudzamy nasze układy nerwowe. Efekt jest taki, że następnego dnia zamiast być zregenerowanym, często wstajemy zdenerwowani, mając coraz mniej siły i chęci do działania. Obowiązki stają utrapieniem i nie radzimy sobie sami ze sobą. Nic więc dziwnego, że szukamy pomocy.

Podczas snu zachodzi większość chemicznych i fizjologicznych procesów odnowy naszego organizmu. Dlatego mówi się, że jest on naszą podstawową fizjologiczną potrzebą i warunkiem utrzymania dobrego stanu zdrowia. Sen ma ogromny wpływ na wydajność naszego mózgu. Gdy źle sypiamy, każdego dnia jesteśmy coraz bardziej rozdrażnieni. Przekłada się to potem na relacje z bliskimi, czy współpracownikami. Pociąga to za sobą kolejne konsekwencje odizolowania i niechęci do codziennego funkcjonowania. Kondycja snu wpływa również na nasz zewnętrzny wygląd, a w tym na przemianę materii, ponieważ dochodzi do zaburzeń poziomu hormonu stresu – kortyzolu. Dlatego sen jest nam potrzebny, byśmy mogli zregenerować nasz organizm w wielu obszarach.

Olejek CBD na sen – wyniki badań

Już od czasów starożytności kannabinoidy były stosowane w zapobieganiu bezsenności. Jednak biorąc pod uwagę długotrwałe uznanie kannabinoidów za substancje promujące sen, zaskakujące jest to, że jest na ten temat stosunkowo mało badań. Odkryto jednak, że nasz układ endokannabinoidowy ma wpływ na sen, ponadto reguluje stabilność jego poszczególnych faz. Podczas badań przekonano się, że zablokowany receptor CB1 (ulokowany głównie w mózgu i układzie nerwowym), zmniejsza senność, ale nie zmienia istotnie czasu snu, podczas gdy THC częściowo go aktywuje. Może to mieć wpływ na wzmocnienie fazy snu w trakcie której mózg i pozostała część ciała zajęta jest regeneracją. W dalszych badaniach przekonano się, że regularne podawanie kannabinoidów wyciszało receptor CB1, a odstawienie konopi było głównym powodem zaburzenia snu¹. Pomimo to, nadal pozostaje wyraźny niedostatek obiektywnych badań, które dokładnie opisują, w jaki sposób sen jest zakłócany i jaki jest mechanizm tych zaburzeń. Niemniej wyniki wskazały, jednak iż nasycenie układu endokannabinoidowego jest konieczne i wystarczające do kontroli równowagi snu.

Tak, jak w badaniach nie mamy klarownej sytuacji, tak też, w praktyce widzimy, że olejki CBD mogą działać inaczej na każdego z nas. W niektórych przypadkach CBD może nawet pobudzać, zdecydowana większość jednak czuje poprawę w zasypianiu i lepsze samopoczucie następnego dnia. Różnice te mogą wynikać z tego, że układy endokannabinoidowe każdego z nas regulują się indywidualnie. Istotne jest również to, której fazy problem dotyczy, a jeszcze inaczej wygląda to w przypadku problemów z zasypianiem. CBD ma wpływ na każdą z faz snu (fazy REM związanej z marzeniami sennymi i fazy NREM, czyli bez marzeń sennych), i na każdą z nich działa inaczej. Nie małą rolę odgrywa tutaj jakość stosowanych olejków CBD i ich porcjowanie zgodnie z protokołem.  Aromaty Mr Hemperek to produkty z pełnym spektrum kannabinoidów, na które ludzie dobrze reagują i nie doświadczają skutków ubocznych. Zawsze zaczynamy od najmniejszej porcji, czyli od 1 kropli 3 razy dziennie, w odstępach 6-8 godzinnych. Obserwujemy organizm i po 3 – 5 dniach, zwiększamy o kroplę do każdej porcji. Zbyt duża porcja zwłaszcza na początek może wpłynąć wręcz niekorzystnie na sen. Pamiętajcie również, że porcja docelowa, czyli taka, przy której będziemy czuli poprawę samopoczucia, dla każdego może być inna.

Nasze własne doświadczenia potwierdzają, że CBD poprawia jakość snu i pomaga przywrócić harmonię w ciągu dnia. Należy jednak pamiętać, że same olejki CBD nie zawsze wystarczą. Istotne jest to, czy zmienimy swoje złe nawyki, zmniejszymy poziom stresu, znajdziemy czas na odpoczynek, zwrócimy również uwagę na dietę, czy też wyeliminujemy używki. Praca nad sobą jest zawsze procesem czasochłonnym i wymagającym, ale nie jest nie do zrobienia. To od Was samych zależy, czy uda Wam się uwolnić od syntetyków i odzyskać naturalną równowagę.

¹ Matthew J. Pava, Alexandros Makriyannis, David M. Lovinger “Endocannabinoid Signaling Regulates Sleep Stability

Aby stosowanie było skuteczne potrzebny jest produkt bogaty w kannabinoidy – „Aromat Konopny CBD‟ Mr Hemperek, należy go stosować w sposób indywidualnie dobrany do potrzeb organizmu oraz stosować regularnie.

Jeśli nie ma efektów po konopiach to oznacza: produkt o zbyt ubogim składzie (sama standaryzacja na CBD jest niewystarczająca), źle porcjujemy lub stosujemy nieregularnie.

PORCJOWANIE ustalamy na podstawie obserwacji organizmu.

Przy prawidłowym porcjowaniu pierwsze efekty są widoczne już po kilku dniach, przy chorobach przewlekłych po kilku tygodniach regularnego stosowania. W niektórych chorobach czasem bywają już po pierwszej kropli (np. stany skurczowe, choroba Parkinsona). Jeśli ktoś stosuje kilka tygodni, miesięcy czy lat (bywa i tak) i nie widzi efektów to znaczy, że jest złe porcjowanie. Albo produkt zbyt ubogi w kannabinoidy, ale to nie dotyczy ekstraktów „Aromat Konopny CBD‟ Mr Hemperek.

Dwie osoby z tymi samymi na pozór problemami, często potrzebują zupełnie różnych porcji. W takiej samej sytuacji zdrowotnej porcja 3x dziennie po 2 krople, jest równie prawdopodobna jak 3x dziennie po 8 czy 10 kropli.

Najbardziej naturalne stężenie jakie uzyskujemy z rośliny przy jednorazowej ekstrakcji to 25% CBD. Dlatego najczęściej zaczyna się od tego właśnie stężenia u większości osób dorosłych i u dzieci z poważnymi problemami, takimi jak np. autyzm, ADHD czy padaczka. Ważna jest zarówno porcja jak i częstotliwość stosowania.

Stosowanie 3x dziennie co 8 godzin jest optymalne w większości problemów. W padaczkach 4x na dobę, co 6 godzin uznawane jest za najlepsze, w praktyce jednak bywa, że wystarcza co 8 godzin.

Adaptacja organizmu do kannabinoidów może trwać nawet do 6 tygodni, ale najczęściej już po 7-10 dniach organizm jest przyzwyczajony.

porcjowanie EKSTRAKTÓW „AROMAT KONOPNY CBD” MR HEMPEREK Jeśli zaczęliśmy od stężenia 5% lub 15% aby przyśpieszyć efekty można od razu zacząć od większej ilości kropli lub trzeba liczyć się z tym, że na efekty trzeba będzie czekać proporcjonalnie dłużej.

Stosujemy po posiłku lub w trakcie. Można potrzymać na błonach śluzowych lub od razu połknąć. Ekstrakt jest bogaty w składniki i działa bez względu na sposób przyjmowania.

Stosowanie zaczynamy od 3 x dziennie po 1 kropli produktu o stężeniu 25%.
Co kilka dni – od 3 do 7 – zwiększamy o 1 kroplę do każdej porcji, czyli 3×2 krople, potem 3×3 krople, potem 3×4 krople i tak dalej.
Co 3 miesiące robimy 2-3 dni przerwy i wracamy do porcji, na których zakończyliśmy. Po przerwach dłuższych zaczynamy znowu od 3×1 kropla i zwiększamy.

Porcja docelowa to najwyższa dporcja przy jakiej dobrze funkcjonujemy. Prawidłowo zastosowany „Aromat Konopny CBD‟ Mr Hemperek daje ogólny dobrostan organizmu, objawiający się brakiem dokuczliwych objawów, dobrą aktywnością dzienną – więcej siły, więcej energii, jesteśmy w stanie wszystko zrobić tak jak kiedy byliśmy zdrowi – oraz prawidłowym snem – zasypia się bez problemów, przesypia całą noc i wstaje wypoczętym. Jest to możliwe, ponieważ uzyskujemy sen, który jest fizjologiczny i ma wszystkie fazy – w odróżnieniu od snu wymuszonego lekami chemicznymi.

Jeśli zwiększamy porcję i widzimy, że wcześniej była poprawa a teraz pojawia się pogorszenie, oznacza to, że dostarczamy porcję większą niż potrzebuje organizm i należy ją zmniejszyć do dobrze tolerowanej. (Nie dotyczy nowotworów).

Porcja za duża nie jest szkodliwa i wszystkie objawy przejdą po kilku godzinach od zmniejszenia porcji. W niektórych chorobach możliwy jest Proces rewitalizacji, a w niektórych zatrzymanie postępu i poprawa funkcjonowania.

Więcej szczegółowych informacji o praktycznym stosowania produktów konopnych umieszczamy sukcesywnie na stronie:
www.mrhemperek.pl
w zakładce „Wiedza” i dalej „Artykuły”.

porcjowanie EKSTRAKTÓW
„AROMAT KONOPNY CBD” MR HEMPEREK – pobierz poradnik