Twój koszyk jest obecnie pusty!
Propolis zwany też najstarszym lekiem Słowiańszczyzny – to wciąż niedoceniany i badany medykament pochodzenia naturalnego
Co to jest propolis?
W medycynie ludowej propolis, czyli inaczej kit pszczeli, stosowany był w czasach przedhistorycznych, a pierwsze zapisy o jego zastosowaniu pochodzą ze starożytnego Egiptu i Babilonii. Stosowany był tam w lecznictwie, ale także do balsamowania ciał. Zwany jest niekiedy najstarszym lekiem Słowiańszczyzny. Dla nas ludzi propolis to cenny materiał do wytwarzania leków. Pierwszy z nich znany pod jego bezpośrednią nazwą (kit pszczeli) pochodzi z języka greckiego. Natomiast samo znaczenie słowa “propolis”- oznacza ochronę miasta.
Kit pszczeli jest plastyczny i klejący, a w niższych temperaturach twardnieje, stając się dobrą izolacją. Dlatego właśnie kit pszczeli pszczoły używają do sklejania elementów swojego ula. Jest on również zabezpieczeniem przed wtargnięciem do niego niechcianych gości. Pszczoły używają go do zamykania ciał martwych intruzów – małych ssaków lub jaszczurek w propolisowych “kokonach”. Zapobiega to ich gniciu, a tym samym chroni kolonię przed rozwojem epidemii. To właśnie dzięki swoim właściwościom budulcowym jest tak wartościowym materiałem zabezpieczającym pszczoły również przed chorobami. Innym działaniem zastosowania antybiotycznego propolisu jest wyściełanie jego cienką warstwą komórek plastra miodu, w którym to matka pszczela składa jajeczka. Dzięki temu larwy w czasie rozwoju są zabezpieczone przed atakiem drobnoustrojów.
Kit pszczeli musi być aktywny biologicznie i oczyszczony, szczególnie z wosku i pozostałych substancji, które po rozpuszczeniu mogą mieć właściwości toksyczne. Stąd tak ważne jest sprawdzone źródło, z którego go pozyskujemy. Propolis, który pozyskujemy z ula nie ma praktycznie żadnej postaci. Przypomina mazistą i zaschniętą żywicę, ale za to ma piękny charakterystyczny dla siebie zapach oraz gorzki i piekący smak. Jego zabarwienie też jest różne: szare, brązowe, brunatne, a nawet czarne.
Skład propolisu
Skład będzie zależał od miejscowych warunków, w których pszczoły zbierają go z wydzielin pąków drzew iglastych i liściastych. Posiada żywiczno-woskową substancję, która pod wpływem ciepła staje się lepiąca. W skład kitu pszczelego wchodzi również domieszka pyłku pszczelego i fragmenty tkanek roślinnych. Warto wspomnieć, że pyłek pszczeli nie jest głównym składnikiem propolisu, a stanowi jedynie jego niewielką domieszkę.
Czym jest pyłek pszczeli
Pyłek pszczeli to męskie komórki rozrodcze roślin nasiennych, które tworzą się w pylnikach kwiatowych. Pszczoły znoszą go do ula, gdzie w części zużywany jest do bieżących potrzeb. Pozostałą część – mniej więcej połowę zbioru – pszczoły odkładają na tzw. czarną godzinę. Pszczoły zbieraczki przynoszą pyłek kwiatowy do ula formując go w tzw. obnóże pyłkowe. Grudki ziaren tegoż pyłku, zlepionych nektarem bądź miodem, pszczoły transportują w koszyczkach na tylnej parze nóg. Obnóże to natomiast służy mieszkańcom ula do produkcji pierzgi, będącej lekkostrawnym produktem białkowym i pokarmem pszczół i nieco podrośniętych larw. Sama pierzga powstaje w wyniku dość skomplikowanego procesu fermentacji mlekowej podnóża[1].
Żywica i balsamy roślinne jako najważniejsze składniki propolisu
Z medycznego punktu widzenia najcenniejszym składnikiem propolisu są: żywica i balsamy roślinne. To właśnie one zawierają substancje odpowiedzialne biologicznie za właściwości kitu pszczelego. Pozostałe składniki są nieaktywnymi substancjami i są zwykłym balastem. Ekstrakty (wyciągi) z propolisu uzyskuje się za pomocą ekstrakcji alkoholowej. Po jego odparowaniu, uzyskuje się półpłynny zagęszczony wyciąg z propolisu.
Taka postać propolisu rozpuszczona w alkoholu etylowym i dodaniu do wody tworzy mlecznobiałą zawiesinę. Profesjonalnie oczyszczony i pozyskany propolis jest substancją bardzo złożoną bogatą w biologicznie czynne związki chemiczne. Są to takie związki jak flawonoidy, terpeny, związki fenolowe, lipidowo-woskowe i biopierwiastki. Jego biologiczne działanie zostało wielorako udowodnione. Posiada właściwości: antybakteryjne, regenerujące, znieczulające i stymulujące układ immunologiczny[2].
Prozdrowotne działanie propolisu
Jedną z jego zdolności jest blokowanie drobnoustrojów, w szczególności bakterii i grzybów chorobotwórczych, wirusów i pierwotniaków. Radzi sobie także z gronkowcem złocistym. Zwalcza dwoinki kataralne, paciorkowce, niektóre szczepy prątków gruźlicy. Niszczy drożdżaki, wirusy grypy i wirusy wywołujące zapalenia mózgu, a nawet pierwotniaki które wywołują rzęsistkowicę, lambliozę i toksoplazmozę. Zastosowany w roztworach etanolowych i preparatach pielęgnacyjnych regeneruje wszystkie typy tkanek szybciej niż tradycyjne środki.
Propolis na skórę i stany zapalne
Propolis w postaci etanolowego roztworu przyspiesza gojenie uszkodzeń skóry i błon śluzowych oraz zranień. Pomaga zlikwidować stan zapalny, nie dopuszczając do zakażeń. Za jego pomocą leczyć można ropne choroby skóry, w tym wspomniane wyżej bakterie gronkowca i wywołane nim zakażenie (czyraki i ich gromadną postać). Przewlekłe zapalenie mieszków włosowych, ropnie pach, zapalenie gruczołów potowych, jak również paciorkowce jak np. zajady. Bardzo dobre rezultaty uzyskuje się także w leczeniu grzybic skóry wywołanych zarówno przez dermatofity, jak i drożdżaki. Jak również choroby dermatologiczne skóry (wypryski, neurodermatozy). Do powszechnie stosowanych preparatów z propolisu, poza etanolowym ekstraktem (EEP), zaliczamy także: propolizat, maść, maź, kompresy, pigułki, tabletki, zastrzyki, czopki i preparaty do inhalacji.
Mazidło pszczele z propolisem na ropnie i zakażenia ran
Trudno gojące się rany to coraz powszechniejszy problem zdrowotny współczesnego społeczeństwa. Najczęściej spotykane rany to te powstałe w zespole stopy cukrzycowej i stopy miażdżycowej. Zakażenia ran urazowych, oparzenia, odleżyny, zakażenia układu kostnego i owrzodzenia nowotworowe. Zaburzenia odporności oraz wzrost tzw. chorób cywilizacyjnych – cukrzyca, miażdżyca. Nadmierna ilość stosowanych antybiotyków nie tylko w leczeniu ludzi, ale również w hodowli zwierząt. To powoduje gwałtownie rosnącą odporność drobnoustrojów na ich zastosowanie, a bakterie kolonizujące rany rozwijają się bardzo agresywnie.
Zbawcze działanie mazidła na bazie propolisu Pszczeli Skarb Mr Hemperek, przedstawiła nam w swojej historii Kasia. Kasia zmaga się od kilku lat z insulinoopornością, a zmiany ropne pojawiały się pod pachami i na piersi kilka razy w roku. Ropnie miały postać okrągłą, różnej wielkości i wystawały ponad powierzchnią skóry. W dotyku były twarde, a skóra wokół nich była zaczerwieniona a nawet sinoczerwona. Za każdym razem schemat był ten sam – ropień pękał, a z powstałej rany sączyła się ropa z domieszką krwi. Nie towarzyszyły temu żadne inne objawy typu podwyższona temperatura ciała czy dreszcze. Do tej pory stosowany był antybiotyk. Jednak sytuacja związana z brakiem dostępności do lekarzy i wizyty stacjonarnej zmusiły zrezygnowaną i wystraszoną kobietę do działań innych niż farmakologiczne. Kasia stosowała również wewnętrznie nasz olejek CBD Mr Hemperek full spectrum o stężeniu 25%. Całą historię możecie przeczytać na naszej stronie.
Propolis na żylaki i oparzenia skóry
Zbawcze działanie propolisu zaobserwowano również u chorych osób cierpiących z powodu żylakowych owrzodzeń podudzi. Pozytywny skutek uzyskano też guzach krwawnicowych i szczelinach odbytu stosując propolis miejscowo i do wewnątrz. Propolis dobrze radzi sobie również w przypadku odmrożeń i oparzeń skóry czy odleżyn.
Działanie propolisu na układ nerwowy i pamięć
Ponadto jest pomocnym środkiem w wielu chirurgicznych przypadkach – zapalenia kości, szpiku kostnego, amputacje i przeszczepy, na rany po zabiegach chirurgicznych. Poprawia wzrok, regeneruje tkankę chrzęstną i kostną, łagodzi także stany nerwowe, dobroczynnie wpływa na psychikę, poprawia pamięć, sprawność fizyczną i psychiczną. Zawarty w propolisie aminokwas siarkowy – cystyna, wzmacnia porost włosów. Dobre rezultaty uzyskuje się również przy leczeniu prostaty.
Propolis na gardło i choroby jamy ustnej
Krople propolisowe bardzo dobrze sprawdzą się przy przewlekłym zapaleniu gardła i krtani. Stosuje się je również na zmiany grzybicze jamy ustnej (afty i pleśniawki), w tym powierzchniowe zapalenie języka. Propolis stosowany jest także w stomatologii: w nadwrażliwości tkanek zęba, ubytków próchniczych, chorobach kanałów korzeniowych, miazgi zębowej, ostrym i przewlekłym zapaleniu ozębnej, wrzodziejącym zapaleniu dziąseł i paradontozie. Badania pokazują również bardzo dobre wyniki leczenia ran pooperacyjnych po zabiegach położniczych. U kobiet stosowany jest także w rzęsistkowym zapaleniu pochwy, nadżerkach szyjki macicy i w bakteryjnym i grzybiczym zapaleniu pochwy.
Czy propolis można stosować na choroby wewnętrzne?
Tutaj również uzyskano dobre efekty przy schorzeniach układu krążenia – nadciśnienia tętniczego, w chorobach układu pokarmowego – stanach zapalnych jelit, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. We wczesnych przypadkach wirusowego zapalenia wątroby, zastosowanie propolisu skutecznie przynosi poprawę stanu zdrowia. Układ oddechowy również nie jest obojętny na działanie propolisu i można go zastosować przy przewlekłym zapaleniu migdałków, nieżytu krtani, alergennej astmie oskrzelowej.
Miód pszczeli i propolis jako lekarstwo na COVID-19?
Ostatnio prowadzone są również badania w kierunku działania propolisu, miodu pszczelego i ich składników, jako ochrona przed chorobą wywołaną przez koronawirusy. Pomimo rosnącej liczby zachorowań i śmiertelności spowodowanej zakażeniem choroby COVID-19, do chwili obecnej nie istnieje żadna skuteczna terapia przeciwwirusowa. Naturalne środki o potencjale immunosupresyjnym, takie jak produkty pszczele, są badane jako możliwe sposoby leczenia.
Miód pszczeli i propolis są bogate w związki bioaktywne, które wykazują silną aktywność przeciwbakteryjną, bakteriobójczą, przeciwwirusową, przeciwzapalną, immunomodulacyjną i przeciwutleniającą. W dostępnym w sieci przeglądzie przeanalizowano literaturę pod kątem działania anty-COVID-19 miodu pszczelego i propolisu, w celu optymalizacji wykorzystania tych produktów jako profilaktyki lub leczenia wspomagającego u osób, u których zakażenie koronawirusem (SARS-CoV-2), wywołało ciężki, ostry zespół oddechowy.
Symulacje molekularne pokazują, że flawonoidy zawarte w propolisie i miodzie (np. rutyna, naringina, ester fenylowy kwasu kofeinowego, luteolina i artepilina C) mogą hamować fuzję wirusowych kolców w komórkach gospodarza, interakcje wirus-gospodarz, które wywołują burzę cytokinową i replikację wirusa. Podobnie jak silny lek przeciwwirusowy, etanolowy ekstrakt propolisu i liposomy propollisu hamowały białka niestrukturalne SARS-CoV-2 in vitro, a związki te wraz z naringiną hamowały infekcję SARS-CoV-2 w komórkach Vero E6. […] Wśród pacjentów z grupy COVID-19 propolis i kombinacja miodu pszczelego z roślinami ziołowymi wiązały się z większym stopniem eliminacji wirusa i ustąpieniem objawów, a także z wcześniejszym wypisaniem ze szpitala i mniejszą śmiertelnością.
Przyszłe badania powinny porównać wpływ samych produktów pszczelich lub w połączeniu z ziołami, jak również wpływ poszczególnych produktów pszczelich i ich kluczowych elementów na stres oksydacyjny, wrodzony i adaptacyjny układ odpornościowy, odpowiedź immunologiczną związaną z tą wirusową infekcją oraz niedobory żywieniowe w grupach szczególnie na nie podatnych[3].
Czy istnieją przeciwwskazania do stosowania propolisu?
Głównym przeciwwskazaniem do stosowania jest na niego uczulenie. Może ono wystąpić u osób uczulonych na użądlenia pszczół oraz borykające się z alergicznymi schorzeniami skóry czy górnych dróg oddechowych. By sprawdzić czy nie ma się uczulenia na propolis należy przeprowadzić miejscowy test na skórze. W miejscu, w którym zastosujemy krople propolisowe, u osoby uczulonej pojawić się może obrzęk, świąd i zaczerwienienie. Na szczęście alergia na propolis nie jest zjawiskiem zbyt częstym.
Jak stosować krople propolisowe Mr Hemperek?
Krople propolisowe stosujemy w porcjach: 10-20 kropli na wodę (krople są na spirytusie, więc złagodzi to ich smak); 2-3 razy dziennie na 30 min przed posiłkami. Podczas infekcji można zwiększyć porcję.
Zobacz także:
[1] J. Górnicka. Apteka Natury. Poradnik Zdrowia
[2] Kędzia, B. 2008. Pochodzenie propolisu w świetle teorii i badań naukowych/ Herba Polonica 54: 179-186
