Olejek CBD a IBS

Olejek CBD a IBS czyli zespół jelita drażliwego, to temat poddawany wielu dyskusjom i badaniom naukowców. IBS, jest jedną z najczęstszych chorób układu pokarmowego. Ściślej rzecz ujmując, najczęstszym na świecie zaburzeniem trawienia. Dotyka ono około 15% populacji!

Czym jest układ pokarmowy?

Jak wiemy układ pokarmowy pełni niezwykle ważną funkcję w naszym organizmie-jest odpowiedzialny za odżywianie.
Jest to system zintegrowanych organów, którego głównym celem jest dostarczenie organizmowi pokarmu niezbędnego do przeżycia. Dzięki niemu otrzymuje on substancje potrzebne do budowy tkanek i rozwoju. Dodatkowo oprócz substancji odżywczych, dostarcza organizmowi również wodę. Ponadto układ ten odpowiedzialny jest za następujące procesy: trawienie, wchłanianie i przemieszczanie składników.

Cała struktura układu pokarmowego jest inteligentną konstrukcją. Poszczególne jego elementy ściśle ze sobą współpracują i są od siebie zależne. Składniki odżywcze, zanim zostaną wchłonięte, wcześniej są rozdrabniane, trawione i ostatecznie rozkładane na związki chemiczne. Oczywiście jest to uproszczony opis funkcjonowania układu pokarmowego. Budowa układu pokarmowego zależy od trawionego pokarmu ‒ np. u drapieżników jest on krótszy niż u roślinożerców.

Układ pokarmowy – z czego się składa?

Układ pokarmowy to szereg ściśle ze sobą powiązanych elementów, którymi są:

• jama ustna,
• gardło,
• przełyk,
• żołądek,
• jelito cienkie,
• jelito grube,
• odbyt.
• Gruczoły pokarmowe: ślinianki, wątroba, trzustka.

O funkcjach powyższych organów możemy przeczytać w artykule „CBD a układ pokarmowy”  

Olejek CBD a IBS-objawy

Typowe objawy IBS są nieprzyjemne i obejmują biegunkę, wzdęcia czy zmęczenie utrudniając codzienne życie. Coraz więcej osób cierpiących na zespół jelita drażliwego stosuje CBD, aby zapewnić sobie ulgę w przypadku najbardziej dokuczliwych objawów. Do objawów zespołu jelita drażliwego należą:
– silny, skurczowy ból brzucha – jest to objaw konieczny do rozpoznania (najczęściej w lewym podbrzuszu),
– zmiana częstotliwości wypróżnień,
– zmiana wyglądu (konsystencji) stolca,
– współwystępowanie wzdęć

4 Postacie zespołu jelita drażliwego

Biorąc pod uwagę częstotliwość występowania objawów wyróżniamy 4 postacie zespołu jelita drażliwego:

• IBS z dominującą biegunką- charakteryzuje się dominującym oddawaniem luźnego lub wodnistego stolca. Może pojawiać się nagłe, silne parcie na stolec.
• IBS z dominującym zaparciem- przeważa stolec twardy lub grudkowaty. Może być oddawany z trudem i wiązać się z uczuciem niepełnego wypróżnienia.
• IBS ze zmiennym rytmem wypróżnień – gdy częstość biegunek i zaparć jest zbliżona,
• jak również postać nieklasyfikowana IBS – nie można zaklasyfikować do żadnego z powyższych trzech typów.

Poza wymienionymi powyżej mogą wystąpić również inne objawy, choć nie mają one znaczenia w rozpoznaniu IBS. Mogą to być: wymioty, wzdęcia, odbijanie, wczesne uczucie pełności po posiłku. W tym pieczenie w nadbrzuszu, uczucie zalegania pokarmu w żołądku czy obecność śluzu w stolcu. Ponadto chory może odczuwać ból głowy lub ból pleców. Towarzyszyć może także uczucie zmęczenia i niepokoju. Dyskomfort psychiczny i senność również będą do nich należeć. Ponadto nocne oddawanie moczu, częstomocz, czy też parcie na mocz. Natomiast u kobiet również zaburzenia miesiączkowania, jak i ból odczuwany w trakcie stosunku seksualnego.

Olejek CBD a IBS-przyczyny

Do głównych przyczyn IBS zalicza się:

• uwarunkowania genetyczne – ryzyko wystąpienia dolegliwości jest większe, jeśli choroba wystąpiła u członków rodziny;
• zaburzenia mikrobioty jelitowej (dysbioza) – u osób z IBS występuje wyższe ryzyko pojawienia się zespołu rozrostu bakteryjnego (SIBO, ang. small intestinal bacterial overgrowth). Czyli zespołu objawów klinicznych związanego z obecnością zwiększonej liczby bakterii w jelicie cienkim;
• najczęstszym objawem SIBO są wzdęcia;
• aktywacja układu odpornościowego błony śluzowej jelita i zmiany w przepuszczalności jelitowej, wynikająca m.in. z dysbiozy, czynników dietetycznych, stresu;
• przebycie infekcji żołądkowo-jelitowych, wywoływanych przez bakterie, pierwotniaki, pasożyty i wirusy, skutkujących zaburzeniami czucia trzewnego. Tak zwany poinfekcyjny zespół jelita drażliwego (post infectious irritable bowel syndrome, PI-IBS). Może on występować nawet u 8-31 proc. pacjentów po ostrym infekcyjnym epizodzie zapalenia żołądkowo-jelitowego;
• przewlekły lub przemijający stan zapalny – pozapalny zespół jelita drażliwego (post-inflammatory irritable bowel syndrome);
• nadwrażliwość trzewna i zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego – zaburzona reaktywność okrężnicy na różne bodźce, np. stres czy posiłek. Nadwrażliwość trzewna może być skutkiem zaburzenia na etapie powstawania, przekazywania i analizy bodźców czuciowych oraz odpowiedzi na te bodźce;
• czynniki psychologiczne, których rola jest coraz bardziej dostrzegalna – czynnikiem wyzwalającym bywa silny przewlekły stres, traumatyczne doświadczenia oraz zaburzenia psychiczne. W tym takie, jak depresja czy zaburzenia depresyjno-lękowe;
• czynniki dietetyczne – zwłaszcza łatwo fermentujące krótkołańcuchowe węglowodany (fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole, FODMAP). Mogą oną wpływać na nasilanie objawów zespołu jelita drażliwego.
  Przypuszcza się, że nawet u 30% osób z zespołem jelita drażliwego z dominująca biegunką mogą współwystępować zaburzenia wchłaniania kwasów żółciowych.

Wpływ CBD na zespól jelita drażliwego

Stosowanie oleju CBD w IBS może być niezwykle pomocne dla wszystkich pacjentów, na co wskazują badania.
W przeglądzie z 2008 roku neurolog Ethan Russo zasugerował, że zespół jelita drażliwego jest wynikiem klinicznego niedoboru endokannabinoidów (CECD).

Osoby z CECD wytwarzają mniejszą ilość endokannabinoidów niż jest niezbędne do zdrowego funkcjonowania. Warto wspomnieć, że układ endokannabinoidowy odgrywa rolę w regulacji apetytu, trawienia, odporności, nastroju, snu i odczuwania bólu. Używanie oleju CBD w IBS dostarcza porcję kannabinoidów, które stymulują receptory endokannabinoidowe i pomagają przywrócić homeostazę przewodu pokarmowego. To z kolei zmniejsza ból brzucha i redukuje stan zapalny jelit.

Wcześniejsze badania

Wcześniejszy przegląd naukowy z 2007 roku wykazał, jak duży wpływ na regulację stanu zapalnego jelit mogą mieć receptory kannabinoidowe (CB1 i CB2), gęsto rozsiane w przewodzie pokarmowym. Udowodniono, że stosowanie olejku CBD na jelita ma pośredni wpływ na aktywację zarówno receptorów CB1, jak i CB2.

Wreszcie, badanie z 2011 roku wykazało, że stosowane w chorobach zapalnych jelit CBD, a zespół jelita drażliwego również jest jedną z nich, pomaga zmniejszyć stan zapalny wywołany obecnością bakteryjnych lipopolisacharydów (LPS). Występujących w dużych ilościach u osób cierpiących na biegunkę.

Ponadto inne korzyści płynące ze stosowania oleju CBD w IBS obejmują:

• rozwiązanie problemu niedoboru anandamidu,
• zmniejszenie stanu zapalnego,
• zahamowanie nadaktywności mięśni gładkich jelit

Olejek CBD a IBS -odbudowa mikroflory jelitowej z CBD

Badanie z 2009 roku sprawdzało udział receptora endokannabinoidowego CB2, w rozwoju zapalenia okrężnicy wywołanego poprzez podanie kwasu trinitrobenzenosulfonowego (TNBS). Badaniem tym objęto dzikie myszy, a próbę kontrolną tworzyły myszy z niedoborem właśnie receptora CB2. Celem badania było sprawdzenie czy stosowanie oleju CBD w IBS pomaga w odbudowie flory jelitowej. Jak również czy używanie olejku CBD na jelita jest w stanie zmniejszyć dolegliwości bólowe pacjentów.

Myszom podano TNBS by wywołać zapalenie okrężnicy. Następnie zwierzęta otrzymały antagonistę lub agonistę receptora CB2 bezpośrednio do jamy otrzewnej. Po 3 dniach od wywołania stanu zapalnego w okrężnicy, zwierzętom usunięto chory fragment jelita w celu jego dalszej analizy. Dodatkowo zaobserwowano zmniejszenie stanu zapalnego okrężnicy u myszy, którym podawano środki działające agonistycznie dla receptora CB2. Z kolei podawanie substancji antagonistycznych spowodowało zaostrzenie stanu zapalnego.

Wnioski badań

Niniejsze badanie pozwala zrozumieć związek występujący między CBD, a zespołem jelita drażliwego. Pokazuje, że receptor CB2 chroni jelita przed rozwojem reakcji zapalnej, a agoniści tego receptora redukują istniejący stan zapalny. Zatem używanie olejku CBD w IBS, może wpłynąć na zahamowanie reakcji zapalnej. Dzięki czemu prowadzi do złagodzenia objawów i odbudowy mikroflory jelitowej.

Olejek CBD a IBS-pomoc przeciwbólowa

Naukowcy z Nottingham sprawdzali, czy CBD i PEA zmniejszą nieszczelność jelit wywołaną stanem zapalnym. Pacjentom podawano doustną aspirynę po to, by wywoływać reakcję zapalną jelit i przejściowy stan nieszczelności. Następnie oznaczano stężenie laktulozy i mannitolu – cukrów powszechnie stosowanych w leczeniu zaparć. Próbki moczu pobierano w regularnych odstępach czasu przez cały 6-godzinny okres badania.

U uczestników, którzy otrzymali placebo, zaobserwowano wzrost stężenia mannitolu i laktulozy w moczu, które osiągnęło maksymalny poziom 2 godziny po podaniu leku. U badanych przyjmujących zarówno CBD, jak i aspirynę, również stwierdzono wzrost zawartości laktulozy oraz mannitolu w moczu. Jednak stosunek laktulozy do mannitolu był wyraźnie niższy niż w grupie, która otrzymała pełne placebo.

Znaczenie cukrów w jelitach

W grupie otrzymującej PEA i aspirynę również zaobserwowano wzrost stężenia laktulozy w moczu. Jednak wzrost ten był, ponownie, niższy niż w grupie otrzymującej tylko placebo. Aby w pełni zrozumieć istotę tego badania, warto szerzej poznać mannitol i laktulozę. Mannitol jest pasywnie wchłaniany przez zdrowe jelito cienkie w stałym tempie, podczas gdy większe cząsteczki laktulozy mogą być wchłaniane tylko podczas epizodów zapalnych.

Oba cukry ulegają podobnej degradacji w jelicie zanim zostaną wydalone. Dlatego też porównanie proporcji obu cukrów obecnych w próbkach moczu daje dobry obraz szczelności jelit podczas istniejącego stanu zapalnego. Mając to na uwadze, spadek wzajemnego stosunku obu cukrów w grupie otrzymującej aspirynę i CBD na jelita ilustruje zmniejszenie ich przepuszczalności w wyniku złagodzenia reakcji zapalnej dzięki CBD.

Nie wiesz od czego zacząć?

Jedynym sposobem, aby dowiedzieć się, czy CBD pomoże ci, jako indywidualnej jednostce, jest wypróbowanie go. Jeśli stosujesz leczenie farmakologiczne, najpierw porozmawiaj z naszym Naturopatą i sprawdź, czy istnieją jakiekolwiek interakcje z lekami, które przyjmujesz.

Oświadczenie o odpowiedzialności: 

Wszystkie informacje podane na niniejszej stronie Internetowej, jak również informacje, które są przekazywane za pośrednictwem tej strony, służą wyłącznie do celów edukacyjnych. Żadna z przedstawionych tu informacji nie służy jako zamiennik diagnozy lekarskiej i takiej informacji nie należy uważać za poradę lekarską czy zalecane leczenie. 

Źródła:

1. „Leczenie dietetyczne pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego” Wasiluk D., Ostrowska L.; Nowa Medycyna, 3/2010, s. 89-95
   Zespół jelita drażliwego – nowe spojrzenie na etiopatogenezę” Nehring P., Mrozikiewicz-Rakowska B., Krasnodębski P., Karnafel W.; Przegląd Gastroenterologiczny, 6/2011, s. 17–22
2. Rola czynników psychologicznych w patogenezie chorób czynnościowych przewodu pokarmowego”
   Oka P, Parr H, Barberio B, Black CJ, Savarino EV, Ford AC. Global prevalence of irritable bowel syndrome according to Rome III or IV criteria: a systematic review and meta-analysis. Lancet Gastroenterol Hepatol. 2020 Oct;5(10):908-917.
3. Talar-Wojnarowska R., Małecka-Panas E., Bartnik W. Zaparcie. Medycyna Praktyczne Interna, mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.39.#73769 (dostęp: 27.04.2021 r.)
4. Holtmann, Gerald J et al. Pathophysiology of irritable bowel syndrome. The Lancet Gastroenterology & Hepatology, Volume 1, Issue 2, 133 – 146
   Morais, L.H., Schreiber, H.L. & Mazmanian, S.K. The gut microbiota–brain axis in behaviour and brain disorders. Nat Rev Microbiol19, 241–255 (2021).
5. McKenzie YA, Bowyer RK, Leach H, i wsp. (IBS Dietetic Guideline Review Group on behalf of Gastroenterology Specialist Group of the British Dietetic Association). British Dietetic Association systematic review and evidence-based practice guidelines for the dietary management of irritable bowel syndrome in adults (2016 update). J Hum Nutr Diet. 2016 Oct;29(5):549-75.
6. Clinical endocannabinoid deficiency (CECD): can this concept explain therapeutic benefits of cannabis in migraine, fibromyalgia, irritable bowel syndrome and other treatment-resistant conditions? | PubMed https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
7. Cannabinoid CB2 receptors in the gastrointestinal tract: a regulatory system in states of inflammation | NCBI https://www.ncbi.nlm.nih.gov/